Charge your brainzzz: lespakket bestrijdt slaaptekort onder jongeren
Veel jongeren hebben last van slaaptekort. Dit kan leiden tot talloze problemen zoals slechte leerprestaties, depressieve stemming en gedragsproblemen. De Hersenstichting heeft daarom de handen ineen geslagen met Chrono@Work, een spin-off van de Rijksuniversiteit Groningen, om een lespakket over slapen te ontwikkelen voor middelbare scholieren. Met dit lespakket Charge your brainzzz wil de Hersenstichting jongeren informeren over het belang van slaap voor gezonde hersenen en hen stimuleren hun eigen slaapgedrag te verbeteren.
Tieners die voor het eerst naar de middelbare school gaan hebben niet alleen te maken met een veranderende sociale omgeving, maar ook met grote lichamelijke en hormonale veranderingen. ‘Hierdoor verschuift het slaap-waakritme van pubers naar een later tijdstip. Dat wordt vaak versterkt door het gebruik van computer, tablet of smartphone laat op de avond,’ vertelt Laura Rigter, neurowetenschapper en projectleider bij de Hersenstichting . ‘De tieners vallen pas laat in slaap en worden ’s ochtends weer vroeg op school verwacht.’ Het gevolg: een slaaptekort. Voor Marijke Gordijn, chronobioloog en directeur van Chrono@Work de aanleiding om het initiatief te nemen om een lespakket te ontwikkelen voor middelbare scholieren.
‘Op de slaappoli zien we vaak hoe slaapproblemen onder jongeren escaleren,’ zegt Floor van Oosterhout, chronobioloog in een slaapkliniek en medeontwikkelaar van het lespakket. ‘Eén op de tien scholieren heeft last van ernstige inslaapproblemen en kan niet goed wakker worden in de ochtend, vaak met schoolverzuim tot gevolg. Slaaptekort kan zo leiden tot slechte schoolprestaties, achteruitgang van de (psychische) gezondheid, agressief gedrag en een hoger risico op alcohol- en drugsmisbruik.’
Slapen in de les
Uit een enquête onder bètadocenten in het middelbaar onderwijs blijkt dat docenten veelal een slaaptekort bij hun leerlingen waarnemen tijdens de lessen. Alle ondervraagde docenten zien in meerdere of mindere mate de gevolgen van slaaptekort onder hun leerlingen, bijvoorbeeld concentratieproblemen, prikkelbare en trage reacties of leerlingen die letterlijk slapen onder de les. In sommige gevallen melden leerlingen zelf bij de docenten dat zij doodop zijn.
Van de ondervraagde docenten is 68 procent van mening dat jongeren zelf onvoldoende op de hoogte zijn van de oorzaken en gevolgen van slaaptekort en 75 procent geeft aan voorstander te zijn van de ontwikkeling van een lespakket over gezond slapen voor middelbare scholieren. ‘Ik zie het als een probleem dat jongeren veel te weinig slaap krijgen en niet beseffen wat voor impact dat op hun leven heeft,’ licht een van de respondenten toe. ‘Ook bij ouders ontbreekt de kennis of zij bemoeien zich er weinig mee. School is dan de enige plek waar ze er in ieder geval iets over horen.’
De Hersenstichting zet alles op alles om hersenen gezond te houden, hersenaandoeningen te genezen en patiëntenzorg te verbeteren. Om dit te bereiken laten ze onderzoek doen, geven voorlichting en voeren vernieuwende projecten uit. Charge your Brainzzz is een goed voorbeeld van zo’n project.
Hersenstichting Nederland